Η ΔΕΠΥ, ή η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας, είναι μια από τις πιο συχνές αναπτυξιακές διαταραχές παγκοσμίως, που εμφανίζονται στην παιδική ηλικία και μπορούν να συνεχιστούν και στην ενήλικη ζωή.
Τι είναι η ΔΕΠΥ;
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ), γνωστή διεθνώς ως ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder), είναι μια νευροβιολογική διαταραχή που επηρεάζει τον εγκέφαλο και κατά επέκταση την συμπεριφορά ενός ατόμου.
Κύρια χαρακτηριστικά της είναι η απώλεια συγκέντρωσης, η υπερβολική υπερικινητικότητα και ενεργητικότητα, καθώς και οι παρορμητικές πράξεις. Τα στοιχεία αυτά, μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την καθημερινή λειτουργία και ποιότητα ζωής ενός ατόμου.
Η ΔΕΠΥ, χωρίζεται σε δύο κατηγορίες:
- ΔΕΠΥ ενηλίκων
- Παιδική ΔΕΠΥ
Τα συμπτώματα παρουσιάζονται κυρίως κατά την παιδική ηλικία, ωστόσο αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως και σωστά, μπορούν να ακολουθούν το άτομο έως την ενήλικη ζωή του.
Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά και συμπτώματα της ΔΕΠΥ;
Τα κύρια συμπτώματα της ΔΕΠΥ, από τα οποία προκύπτει άλλωστε, είναι η διάσπαση προσοχής, η παρορμητικότητα και η υπερκινητικότητα. Σύμφωνα με τα συμπτώματα αυτά, διακρίνουμε τρεις τύπους ΔΕΠΥ, με τα εξής χαρακτηριστικά:
- Απρόσεκτος τύπος: Ο απρόσεκτος τύπος χαρακτηρίζεται από εξαιρετική δυσκολία στη διατήρηση της προσοχής, ενώ αποσπάται εξαιρετικά εύκολα σε καθημερινές δραστηριότητες από εξωτερικούς παράγοντες. Πολλές φορές επίσης, δίνει την εντύπωση πως δεν ακούει όταν του μιλάνε, ενώ δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες. Ο τύπος αυτός, παρουσιάζεται κυρίως σε παιδιά προσχολικής ηλικίας.
- Υπερκινητικός/Παρορμητικός τύπος: Ο Υπερκινητικός ή Παρορμητικός τύπος παρουσιάζεται συνήθως σε παιδιά μικρότερης ηλικίας. Κύρια χαρακτηριστικά του είναι η συνεχής ή ακόμα και νευρική κίνηση. Επίσης, παιδιά που πάσχουν από αυτόν τον τύπο συχνά διακόπτουν τους άλλους, μιλούν συνεχώς, ενώ δεν σκέφτονται πριν αντιδράσουν και αδυνατούν να συμμετέχουν σε κάποια δραστηριότητα με ηρεμία.
- Συνδυασμένος τύπος: Στον τύπο αυτό, παρουσιάζονται συμπτώματα και των δύο παραπάνω τύπων, δηλαδή διάσπασης προσοχής και υπερκινητικότητας ή παρορμητικότητας.
Σε περίπτωση που η ΔΕΠΥ δεν αντιμετωπιστεί σε μικρή ηλικία, μπορεί να εξελιχθεί και να ακολουθεί το άτομο έως την ενήλικη ζωή του. Εκεί, μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα όπως:
- Δυσκολία στη διαχείριση χρόνου και προτεραιοτήτων
- Προβλήματα συγκέντρωσης
- Αυξημένη συναισθηματική αστάθεια
Κατανοούμε, επομένως, την αναγκαιότητα της αποτελεσματικής αντιμετώπισης εγκαίρως και τη διαχείριση της διαταραχής, ώστε να μην επηρεαστεί η εκπαιδευτική πορεία, αλλά και η ποιότητα ζωής του παιδιού.
Ποιο ρόλο παίζει η λογοθεραπεία;
Η λογοθεραπεία αποτελεί σημαντικό στοιχείο στη θεραπευτική διαδικασία ατόμων με ΔΕΠΥ. Ουσιαστικά, συμβάλλει στη βελτίωση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων.
Μέσω της λογοθεραπείας, οι θεραπευτές εργάζονται συστηματικά με σκοπό να ενισχύσουν την έκφραση, βοηθώντας τα άτομα να οργανώνουν με καλύτερο τρόπο τις σκέψεις τους. Έτσι, βελτιώνεται η ικανότητα συμμετοχής τους σε διαλόγους και συζητήσεις. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω ειδικών ασκήσεων που εστιάζουν στην ανάπτυξη γλωσσικής δομής και στην ενίσχυση της ικανότητας να παραμένουν συγκεντρωμένα.
Τεχνικές και μέθοδοι λογοθεραπείας
Υπάρχουν διάφορες τεχνικές και μέθοδοι λογοθεραπείας που μπορούν να εφαρμοστούν. Ας δούμε παρακάτω μερικές από αυτές:
- Δραστηριότητες εστίασης προσοχής: Ο λογοθεραπευτής χρησιμοποιεί παιχνίδια αλλά και ασκήσεις που απαιτούν εστίαση και διατήρηση της προσοχής, προκειμένου να ενισχύσει τη συγκέντρωση.
- Ασκήσεις μνήμης: Στα πλαίσια της λογοθεραπείας, υπάρχουν προγράμματα που βελτιώνουν τη μνήμη, ώστε να μπορεί το άτομο να ακολουθεί οδηγίες και να οργανώνει πιο συνεκτικά τις απαντήσεις του.
- Τεχνικές ομαλής ομιλίας: Κατά τη λογοθεραπεία, εφαρμόζονται μέθοδοι που βοηθούν τα άτομα να ελέγχουν τη ροή του λόγου, μειώνοντας έτσι τις παρορμήσεις ή και τις διακοπές που μπορεί να προκαλούν στους συνομιλητές τους.
- Διαχείριση παρορμητικότητας: Η λογοθεραπεία διαθέτει πρακτικές που εκπαιδεύουν τα άτομα να σκέφτονται πιο οργανωμένα και να αναγνωρίζουν πότε είναι η σωστή στιγμή να πάρουν το λόγο σε μια συζήτηση.
Οι προσεγγίσεις αυτές, όχι μόνο βοηθούν τα άτομα με ΔΕΠΥ να βελτιώσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, αλλά επίσης τους παρέχουν τα εργαλεία για να διαχειρίζονται καλύτερα την προσοχή τους και τις παρορμήσεις τους, ενισχύοντας έτσι την γενικότερη αυτορρύθμιση και αυτοεκτίμησή τους. Το γεγονός αυτό, μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στο σχολικό περιβάλλον, αλλά και σε άλλα περιβάλλοντα αργότερα, ως ενήλικας.
Έγκαιρη παρέμβαση, σωστή διαχείριση
Η έγκαιρη ανίχνευση αλλά και παρέμβαση στη ΔΕΠΥ είναι ουσιαστικής σημασίας για την αποτελεσματική διαχείριση της διαταραχής, αλλά και την ελαχιστοποίηση των μακροχρόνιων επιπτώσεων στη ζωή ενός ατόμου.
Η πρώιμη αναγνώριση των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ, επιτρέπει την έναρξη στοχευμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων, οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την λειτουργικότητα και την κοινωνική αλληλεπίδραση του ατόμου. Επίσης, η έγκαιρη παρέμβαση, επιτρέπει τη χρήση μεθόδων που αντιμετωπίζουν τα βασικά αίτια της διαταραχής, προτού αυτά εδραιωθούν σε μόνιμα προβλήματα κοινωνικής συμπεριφοράς.
Χρειάζεστε υποστήριξη στη διαχείριση της ΔΕΠΥ; Τα Κέντρα Ειδικών Θεραπειών “Οικογένεια” είναι εδώ για να σας βοηθήσουν! Με εμπειρία, γνώση και μια ομάδα εξειδικευμένων ειδικών, προσφέρουμε εξατομικευμένες λογοθεραπευτικές προσεγγίσεις που είναι σχεδιασμένες για να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες του κάθε ατόμου.
Επικοινωνήστε σήμερα μαζί μας και ελάτε να κάνουμε μαζί την αρχή, με σωστή καθοδήγηση και υποστήριξη!